Toelichting resultaat op hoofdlijnen
Het programma Financiën sluit af met een resultaat van € 18,2 mln. voordelig ten opzichte van de begroting. De belangrijkste resultaten zijn:

• € 42,0 mln. hogere baten algemene uitkering door niet begrote taakmutaties uit de decembercirculaire 2023;
• € 11,2 mln. hogere baten uit het gemeentefonds door verrekeningen van de zogeheten 'Haagse aantallen' en afrekeningen vanuit voorgaande jaren;
• € 32,4 mln. nadelig resultaat door lagere onttrekkingen uit de gemeentebrede projectreserves. De lagere onttrekking uit de gemeentebrede projectreserves hangt samen met even grote voordelen op de desbetreffende beleidsprogramma’s. Gemeentebreed is het resultaat neutraal.
• € 10,3 mln. nadelig als gevolg van verlaging interne rente van 0,5%.
• € 8,1 mln. voordelig ontvangen rente uit rekening courant Schatkistbankieren met het Rijk.

Begrotingsoverschrijding
De totale lasten op het programma zijn € 6,5 mln. hoger dan de begrote lasten. Deze overschrijding wordt veroorzaakt dooreen daling van de omslagrente. In de begroting is gerekend met een omslagrente van 1%. Op basis van de daadwerkelijke renteontwikkelingen, komt deze omslagrente uiteindelijk uit op ongeveer 0,5%. Dit resulteert in een rentevoordeel op de beleidsprogramma's en een even groot een nadeel op het programma financiën.

Verschil ten opzichte van 2022

Ten opzichte van 2022 is er sprake van een groter voordeel op het programma financiën. In 2022 eindigde het programma met een voordeel van € 5,9 mln., ten opzichte van € 18,2 mln. in 2023. Dit verschil ontstaat met name door een groter voordeel op de algemene uitkering, veroorzaakt door de taakmutaties in de decembercirculaire, en een groter nadeel door lagere onttrekkingen uit de gemeentebrede reserves.

Dit betreft de gemeentefondsuitkering die we als gemeente ontvangen. In totaal ging dat in 2023 om € 1,74 miljard.

Toelichting financieel resultaat   € 53,2 mln.   V/I

Taakmutaties decembercirculaire   € 42 mln.   V/I

In de decembercirculaire is voor ongeveer € 42 mln. aan taakmutaties toegekend. Doordat de decembercirculaire laat in het jaar verschijnt, kan dit niet meer in de begroting verwerkt worden. Het voordeel wordt met name veroorzaakt door middelen die we van het Rijk ontvangen voor het toekennen van de energietoeslag aan inwoners die daarvoor in aanmerking komen.

'Haagse aantallen' 2023   € 9,7 mln.   V/I
De hoogte van de algemene uitkering is gebaseerd op een groot aantal maatstaven, zoals het aantal inwoners van de gemeente, het aantal bedrijven in de gemeente, de oppervlakte van de gemeente, enzovoorts. Dit noemen we de ‘Haagse aantallen'. Aan het einde van het jaar worden deze maatstaven geactualiseerd en daarmee verandert het aandeel van elke gemeente in de totale algemene uitkering. Deze actualisatie resulteert over 2023 in een voordeel van € 9,7 miljoen.

Afrekeningen gemeentefonds voorgaande jaren   € 1,5 mln.   V/I

Er is een voordeel van € 1,5 mln. door nabetalingen van voorgaande jaren. De maatstaven van het gemeentefonds worden nog tot enkele jaren na dato geactualiseerd, wat nog kan leiden tot (kleine) wijzigingen. Met betrekking tot de jaren 2020 tot en met 2022 heeft dit geresulteerd in een nabetaling van € 1,5 miljoen.

De lasten en baten hebben met name betrekking op de toevoegingen en onttrekkingen aan de gemeentebrede reserves. Daarnaast maken ook de reserveringen voor loon-en prijsbijstelling en de post onvoorzien onderdeel uit van deze activiteit.

Toelichting financieel resultaat Lasten   € 1,2 mln.   V/I

Post Onvoorzien   € 0,3 mln.   N/I
In 2023 heeft de gemeente een bijdrage gegeven voor de slachtoffers voor de aardbeving in Marokko, Turkije en Syrië van in totaal €1,1 mln. De post onvoorzien is in de begroting opgenomen voor € 0,8 mln.

Gemeentebrede reserveringen   € 1,5 mln.   V/I
In 2023 is er een saldo van voor- en nadelen op onder andere loon- en prijsbijstelling, G4-programma financiële trainees, kapitaallasten, faseringsverschillen taakmutaties, vennootschapsbelasting en overige mutaties van € 1,5  mln. voordelig.   

Toelichting financieel resultaat Baten   € 30,8 mln.    N/I

Vrijval voorziening Spaarverlof     € 1,6 mln.    V/I

In 2022 is er een voorziening gevormd voor het verlofsparen. De hoogte van deze voorziening is afhankelijk van een aantal maatstaven, zoals het aantal medewerkers van de gemeente en het aantal bovenwettelijke verlofdagen in de cao. Elk jaar worden deze maatstaven geactualiseerd en daarmee de benodigde hoogte van de voorziening herberekend. Dit jaar kon er, door een groei van het aantal bovenwettelijke verlofdagen, € 1,6 miljoen vrijvallen.

Gemeentebrede reserves   € 32,4 mln.   N/I
Alle onttrekkingen via gemeentebrede reserves landen in het programma financiën, maar de kosten die tegenover deze onttrekking staan, komen vanuit het betreffende beleidsprogramma. Als er minder wordt uitgegeven vanuit gemeentebrede reserves, leidt dit tot een voordeel op het beleidsprogramma en een nadeel op het programma financiën. In 2023 is er in totaal € 32, miljoen minder onttrokken uit gemeentebrede reserves dan begroot. De grootste resultaten zijn op:

• Grote projecten: € 2,6 mln.;
• Extra impuls voor betaalbaar wonen voor sociale woningbouw en starterswoningen € 6,4 mln.;
• Verbetering duurzame mobiliteit € 4,5 mln.;
• Duurzaamheid en energietransitie € 10,3 mln.;
• Verhogen kwaliteit in gebiedsontwikkelingen en sociale woningbouw  € 5,8 mln.;
• Versterken van dienstverlening voor kwetsbare inwoners € 4,3 mln.;
• Reserve Internationaal & werving: € 1,2 mln..

Dit betreft de toevoegingen en onttrekkingen aan de algemene reserve, de programmareserves en de onderhoudsreserves voor vastgoed en sportaccommodaties.

Lasten
In 2023 is € 22,3 mln. aan rente betaald voor opgenomen langlopende leningen, € 21,3 mln. opgenomen aan interne rentelasten eigen en vreemd vermogen, € 60,1 mln. gedoteerd aan de reserve Activafinanciering voor de incidentele dekking van investeringen, € 2,9 mln. aan de reserve Grote Projecten en € 0,9 mln. aan de reserve Versterking van dienstverlening voor kwetsbare inwoners. Daarnaast zijn er diverse overige lasten van in totaal € 0,6 mln. Tot slot zijn de lasten met € 14,5 mln. verlaagd in verband met toegerekende rentelasten.

Baten
In 2023 is € 7,4 mln. aan rente ontvangen voor verstrekte langlopende leningen aan derden en obligaties,  rekening courant schatkistbankieren € 21,1 mln. en gestorte waarborgsom derivaten (collateral) € 0,7 mln.. Daarnaast is € 21,3 mln. opgenomen aan interne rentebaten eigen- en vreemd vermogen en is € 6,0 mln. ontvangen aan dividend van deelneming en belegging Meewind. Uit de reserve Activafinanciering is € 15,4 mln. onttrokken. Aan rentebaten is € 1,9 mln. toegerekend aan andere activiteiten in verband met projectfinanciering. Tot slot zijn er diverse overige baten van 0,3 mln.

Toelichting financieel resultaat lasten   € 10,4 mln.   N/I 

Daling omslagrente   € 10,3 mln.   N/I

In de begroting is de omslagrente vastgesteld op 1%. In werkelijkheid is deze uitgekomen op 0,45%. Dit verschil heeft, zoals voorgeschreven in het BBV, geleid tot een correctie. Dit resulteert in een nadeel van € 10,3 mln. op het programma financiën, hier tegenover staat op diverse andere programma’s een even groot voordeel.

Overig   € 0,1 mln.   N/I
Het gaat om diverse kleine verschillen op de rentelasten van circa € 0,1 mln.

Toelichting financieel resultaat baten   € 5,1 mln.   V/I 

Rekening courante rente Schatkistbankieren   € 8,1 mln.   V/I
In de begroting is rekening gehouden met een gemiddeld liquiditeitsoverschot van € 455 mln. tegen een rentepercentage van 2,9%. In werkelijkheid is het gemiddeld liquiditeitsoverschot € 621 mln. tegen een rentepercentage van 3,21%. Hierdoor zijn er meer renteinkomsten ontvangen dan begroot.

Dividend HMS   € 3,0 mln.   N/I
De inkomsten zijn € 3,0 miljoen lager dan begroot, omdat HMS geen dividend heeft uitgekeerd over het afgelopen jaar.

Dit betreft de lasten en baten van verstrekte langlopende leningen op het gebied van volksgezondheid en bouwgrondexploitaties.

Toelichting financieel resultaat   € 0,0 mln.   V/I 

Aflossing leningen Vroondaal   € 0,0 mln.   V/I
In 2023 heeft er een aflossing plaatsgevonden op zowel de opgenomen langlopende leningen als de verstrekte langlopende leningen aan grondexploitatiemaatschappij Vroondaal. Hierdoor is er een voordelig resultaat op de lasten van € 0,5 mln. en een nadelig resultaat op de baten van eveneens € 0,5 mln. ontstaan. Per saldo is dit effect neutraal.

De lasten betreft de kosten om uitvoering te geven aan het erfpachtstelsel. De baten zijn de inkomsten uit erfpachten.

Toelichting financieel resultaat baten   € 0,6 mln.   N/I 

Lagere erfpachtinkomsten   € 0,6 mln.   N/I
De erfpachtinkomsten zijn € 0,6 mln. lager dan begroot. Dit komt doordat erfpachters minder gebruik hebben gemaakt van het afkopen van hun canonbetaling dan vooraf ingeschat. Daarnaast is er sprake van lagere inkomsten uit splitsingen, meerwaarde en suppleties.

Dit betreft rentelasten over het fonds canon ineens.

Dit betreft de inkomsten vanuit diverse gemeentelijke belastingen en de bijbehorende uitvoeringskosten.

Toelichting financieel resultaat baten   € 2,0 mln.    N/I 

Lagere baten OZB-woningen   € 2,0 mln.    N/I
De inkomsten vanuit de OZB zijn € 2,0 mln. lager dan begroot, doordat de waardeontwikkeling van woningen lager was dan waar in de tariefberekening rekening is gehouden. Hier was uitgegaan van een waardestijging van 16%. De daadwerkelijke waardestijging was ruim 12%.

Toelichting financieel resultaat baten   € 1,3 mln.    V/I 

Hogere baten OZB niet-woningen   € 1,3 mln.    V/I
De inkomsten vanuit de OZB voor niet woningen zijn € 1,3 mln. hoger dan begroot. Dit komt doordat de waardeontwikkeling van niet-woningen hoger is dan waar in de tariefberekening rekening mee is gehouden. Aanvankelijk is gerekend met een waardestijging van 6%, de daadwerkelijke stijging is ongeveer 8,5%.

Lasten
De lasten binnen de activiteit dienstverlening primair proces bestaan uit apparaatskosten, verzekeringen en het beheer van een aantal bijzonder objecten (zoals oude dienstwoningen en molens).

Baten
De baten bestaan met name uit de inkomsten van de Spuigarage, huuropbrengsten van de bijzondere objecten en uitbetalingen van verzekeraars.

Toelichting financieel resultaat baten   € 1,2 mln.   N/I 

Lagere parkeerinkomsten parkeergarage Spui   € 1,2 mln.    N/I
Door de werkzaamheden rond de parkeergarage Spui is van de garage minder gebruik gemaakt en zijn de inkomsten lager dan begroot.

Lasten    € 0,5 mln. V/I      
Op de lasten dienstverlening primair proces is een voordeel gerealiseerd doordat er minder schadegevallen zijn geweest en daardoor minder schade-uitkeringen vanuit de afdeling ‘Verzekeringen’ dan waar vooraf rekening mee gehouden is.

Wanneer een gemeente commerciële activiteiten onderneemt, moet zij hierover vennootschapsbelasting betalen. Dit heeft vooral betrekking op de reclame-opbrengsten.

Dit betreft de opbrengsten uit reclamebelasting en de bijbehorende uitvoeringskosten.