Lasten en baten
De activiteit attractieve stad omvat 34% van de lasten van dit programma. Deze activiteit richt zich op het creëren van een attractieve stad om meer bezoekers en bestedingen aan te trekken. Het gaat hierbij om activiteiten die de levendigheid en aantrekkelijkheid van de stad vergroten, zoals bijvoorbeeld de organisatie van evenementen, de bijdragen aan aantrekkelijke winkelstraten, de ontwikkeling van het Museumkwartier en de winterprogrammering.
De activiteit huisvesting, werkmilieus en bedrijventerreinen en de activiteit economische ontwikkeling en structuurversterking bestrijken beide een kwart van het programma.
Andere activiteiten binnen dit programma zijn: dienstverlening, bedrijven en midden- en kleinbedrijf en regionale bedrijfschappen.

De activiteiten binnen dit programma zijn hoofdzakelijk gedekt uit algemene middelen. Daarnaast heeft de gemeente opbrengsten ontvangen uit de verhuur van vastgoed (zoals World Forum en de HSD Campus) en belastingen voor de bedrijveninvesteringszones.

 
Resultaat
Het programma sluit af met een voordeel van € 2,6 mln. ten opzichte van de begroting. De afwijkingen zijn verderop in dit hoofdstuk nader toegelicht. De 3 belangrijkste oorzaken zijn:

• € 1,2 mln. voordeel op de vestigingskosten van nieuwe internationale organisaties in Den Haag. Het duurt langer dan verwacht voordat de organisaties die zijn aangetrokken aan de voorwaarden hebben voldaan. Via de resultaatbestemming 2023 wordt voorgesteld dit bedrag terug te laten vloeien naar de reserve Internationaal & Werving.
• € 0,9 mln. voordeel op de apparaatslasten door een reorganisatie bij de directie Internationaal. Deze heeft ervoor gezorgd dat de verhouding tussen de apparaatslasten die worden toegerekend aan het primaire proces en overhead is veranderd. Deze verhouding is in de begroting niet aangepast. Hierdoor ontstaat een voordeel op de apparaatslasten binnen dit programma van € 0,9 mln. Hier tegenover staat een nadeel op het programma overhead van € 0,9 mln. Per saldo is het effect neutraal.
• € 0,8 mln. voordeel op het onderhoud van het World Forum. Het onderhoud is vertraagd vanwege nader onderzoek dat nodig was voor het onderhoud van complexe installaties, een failliete aannemer en vertraagde aanbestedingen. Via de resultaatbestemming 2023 wordt voorgesteld dit bedrag terug te laten vloeien naar de reserve onderhoud vastgoed.

Neutrale ontwikkelingen
Er is € 0,6 mln. meer onttrokken uit reserves. Hiertegenover staat € 0,6 extra lasten. Zie voor de toelichting het onderdeel Reserves, voorzieningen en investeringen.
Daarnaast is er € 1,8 mln. meer baten gerealiseerd, ter dekking van direct gerelateerde lasten. De belangrijkste hierin zijn de hogere kosten voor de bedrijfsverzamelgebouwen en de hogere huuropbrengsten die hiertegenover staan.

Verschillen 2023 t.o.v. 2022

• € 6 mln. minder lasten: Dit wordt met name veroorzaakt doordat in 2022 het grootste deel van het Sociaal Economische Herstelplan is uitgevoerd. In 2022 is dit plan afgerond.
• € 1,3 mln. meer onttrekkingen aan reserves, omdat HEID/FRED meer geïnvesteerd heeft in projecten. Dat komt doordat in 2022 veel projecten in voorbereiding waren, die in 2023 tot de daadwerkelijke financiering hebben geleid.

Waar bestaan de kosten uit?

Financiële verantwoording per activiteit (lasten en baten per activiteit en verschillenverklaring)

Lasten
In 2023 is € 11,3 mln. besteed aan deze activiteit:

• € 2,0 mln. voor The Hague Marketing Bureau voor de toeristische marketing.
• € 1,8 mln. voor subsidies, sponsoring en bijdragen aan evenementen.
• € 1,5 mln. voor congressen en de acquisitie daarvan.
• € 0,8 mln. voor de renovatie van het Binnenhof.
• € 0,7 mln. voor het aantrekken van bezoekers (inclusief het Museumkwartier).
• € 0,7 mln. voor de winkelgebieden.
• € 0,6 mln. voor de transitie van de binnenstad.
• € 0,5 mln. voor de Haagse positioneringsstrategie.
• € 2,1 mln. voor de personele inzet.
• € 0,6 mln. overig.

Baten
Op deze activiteit is € 0,1 mln. aan baten gerealiseerd voor de Volvo Ocean Race.

Lasten
In 2023 is € 8,0 mln. besteed aan deze activiteit:

• € 1,5 mln. voor de ondersteuning van de internationale non-profitsector
• € 1,0 mln. voor het startup-programma Impact Economy.
• € 0,9 mln. voor het versterken van het veiligheidscluster, waarvan € 0,5 mln. subsidie aan The Hague Security Delta.
• € 0,6 mln. voor Partners in de Stad en uitvoeringsorganisaties, waarvan € 0,5 mln. exploitatiesubsidie InnovationQuarter.
• € 0,6 mln. voor de verbreding van de sectoren maak & zorg.
• € 2,5 mln. voor de personele inzet (inclusief de technische bijstand voor het Kansen voor West programma.
• € 0,9 mln. overig.

Baten
Op deze activiteit is € 0,6 mln. aan baten gerealiseerd:

• € 0,2 mln. bijdrage Impact Economy.
• € 0,1 mln. subsidie van het Rijk voor het uitvoeren van het convenant van Vrede en Recht.
• € 0,1 mln. onttrekking reserve Overcommittering voor de technische bijstand Kansen voor West.
• € 0,1 mln. EFRO subsidie voor de technische bijstand Kansen voor West.
• € 0,1 mln. overig.

Financieel resultaat activiteit Economische ontwikkeling en Structuurversterking                                                                                      € 1,8 mln. V/I

Lasten:                           € 1,4 mln. V/I

Internationaal en werving                                                                                                       € 1,2 mln. V/I
Organisaties kunnen onder voorwaarden een tegemoetkoming krijgen in de vestigingskosten vanuit de gemeentebrede reserve Internationaal en werving. Vanwege langdurige (internationale) besluitvormingsprocessen duurt het soms langer dan begroot voordat organisaties voldoen aan de voorwaarden van deze tegemoetkoming. Afgelopen jaar is daarom € 1,2 mln. nog niet besteed. Betaling volgt zodra organisaties hebben voldaan aan de voorwaarden. Via de resultaatbestemming 2023 wordt voorgesteld dit bedrag terug te laten vloeien naar de reserve Internationaal & Werving.

Verrekening overhead reorganisatie                  € 0,9 mln.V/I
In 2023 heeft er een reorganisatie plaatsgevonden bij de directie internationaal. Deze heeft ervoor gezorgd dat de verhouding tussen de apparaatslasten die worden toegerekend aan het primaire proces en overhead is veranderd. Deze verhouding is in de begroting niet aangepast. Hierdoor ontstaat een voordeel op de apparaatslasten binnen dit programma van € 0,9 mln. Hier tegenover staat een nadeel op het programma overhead van € 0,9 mln.

Technische bijstand Kansen voor West II                                                                                € 0,2 mln. N/I
Vanwege de afronding van het Kansen voor West II programma zijn extra kosten gemaakt voor de technische bijstand.

Global Parliament of Mayors                                                                                                     € 0,2 mln. N/I
Het project (Global Parliament of Mayors) is langer doorgelopen waardoor er extra kosten zijn gemaakt.

Overig                              € 0,3 mln. N/I

Baten:                              € 0,4 mln. V/I
Dit is opgebouwd uit verschillende (kleinere) opbrengsten die niet begroot waren, waarvan de grootste € 0,2 mln. voor Impact Economy.

Lasten
In 2023 is € 5,6 mln. besteed aan deze activiteit:

• € 1,2 mln. voor de acquisitieopdracht aan de The Hague Business Agency.
• € 1,2 mln. voor de subsidies aan de bedrijveninvesteringszones.
• € 1,0 mln. voor het midden- en kleinbedrijf en dienstverlening, waarvan € 0,4 mln. voor het gemeentebrede programma ondernemersdienstverlening.
• € 0,3 mln. Internationalisering MKB.
• € 1,8 mln. voor de personele inzet.
• € 0,1 mln. overig.

Baten
Op deze activiteit is € 1,2 mln. aan baten gerealiseerd. Dit betreffen de bijdragen van de bedrijveninvesteringszones.

Lasten
In 2022 is € 8,2 mln. besteed aan deze activiteit:

• € 2,4 mln. voor de afronding van de projecten uit het Fonds Ruimte en Economie Den Haag (FRED). In 2023 zijn leningen verstrekt aan de CV Starterspanden (naast een agiostorting), de Titaan en de Stichting Lokaal Voedsel Den Haag.
• € 1,4 mln. voor de huisvesting van bedrijfsverzamelgebouwen, waaronder de HSD Campus.
• € 1,0 mln. voor het creëren van aantrekkelijke werkmilieus in de stad.
• € 0,7 mln. voor de ontwikkeling van bedrijventerreinen en kantoren en creëren van kleinschalige bedrijfshuisvesting.
• € 0,5 mln. voor het beheer van het World Forum.
• € 0,5 mln. voor de Campus@sea.
• € 0,4 mln. voor huisvestingsmogelijkheden voor startups en scale-ups.
• € 0,8 mln. voor de personele inzet.
• € 0,5 mln. overig.

Baten
Op deze activiteit is € 4,5 mln. aan baten gerealiseerd:

• € 2,4 mln. onttrekking aan de reserve Toegekende (gemeentelijke) revolverende investeringsmiddelen ten behoeve van FRED.
• € 1,8 mln. opbrengsten uit de verhuur van de gemeentelijke panden voor dit programma, waaronder World Forum en de bedrijfsverzamelgebouwen.
• € 0,3 mln. overige baten.

 Financieel resultaat activiteit Huisvesting, werkmilieus en bedrijventerreinen                                                                            € 1,0 mln. V/I

Lagere lasten onderhoud World Forum                  € 0,8 mln. V/I
Het onderhoud is vertraagd vanwege nader onderzoek dat nodig was voor het onderhoud van complexe installaties, een failliete aannemer en vertraagde aanbestedingen.  

Overig                              € 0,2 mln. V/I

Neutrale ontwikkelingen

Hogere lasten en baten Fonds Economie en Ruime Den Haag         € 1,1 mln. I
In 2023 is meer geïnvesteerd door HEID/Fonds Economie en Ruimte Den Haag en zijn alle projecten afgerond. Hiertegenover staat een even grote onttrekking aan de reserve Toegekende gemeentelijke revolverende investeringsmiddelen.

Hogere lasten en baten Bedrijfsverzamelgebouwen            € 0,9 mln. I
De lasten voor de bedrijfsverzamelgebouwen waren hoger dan begroot, maar deze werden gecompenseerd met hogere huuropbrengsten.

Lasten
Personele inzet Plaspoelpolder en Harnaschpolder

Baten
Bijdragen derden