Samenstelling programma (obv gerealiseerde lasten en toevoegingen aan reserves
Samenstelling dekkingprogramma (obv gerealiseerde baten incl. ontrekkingen aan reserves)
Wat heeft het gekost?
Bedragen x € 1.000 | ||||||||||
Rekening 2022 | Begroting 2023 voor wijziging | Begroting 2023 na wijziging | Rekening 2023 | Resultaat 2023 | ||||||
Lasten | 325.202 | 324.414 | 366.007 | 376.771 | 10.764 | N | ||||
Baten | 4.040 | 1.977 | 2.332 | 12.215 | 9.883 | V | ||||
Saldo exclusief reserves | 321.162 | N | 322.436 | N | 363.675 | N | 364.556 | N | 882 | N |
Toevoegingen aan reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | - | ||||
Onttrekkingen aan reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | - | ||||
Saldo inclusief reserves | 321.162 | N | 322.436 | N | 363.675 | N | 364.556 | N | 882 | N |
Lasten
De lasten bestaan voor het grootste gedeelte uit salarislasten (€ 269 mln.) en externe inhuur (€ 53 mln.). Daarnaast is sprake van inkoopkosten voor huisvesting en automatisering (€ 48 mln.) en van afschrijvingslasten op eerdere investeringen (€ 22 mln.).
Baten
De gerealiseerde baten hebben met name betrekking op uitgeleend personeel en dienstverlening aan derden.
Samenstelling lasten en baten en toelichting op hoofdlijnen:
Bedragen x € 1.000 | |||||
Economische | Rekening 2022 | Begroting 2023 voor wijziging | Begroting 2023 na wijziging | Rekening 2023 | Resultaat 2023 |
---|---|---|---|---|---|
Salarissen en sociale lasten | 234.066 | 240.660 | 264.961 | 268.544 | -3.583 |
Inhuur externen* | 42.769 | 8.446 | 17.570 | 52.885 | -35.315 |
Overige kosten | 44.988 | 71.555 | 73.439 | 48.687 | 24.752 |
Kapitaallasten | 25.160 | 13.953 | 24.555 | 24.220 | 335 |
Doorbelasting naar programma | -21.781 | -10.200 | -14.518 | -17.565 | 3.047 |
Subtotaal lasten | 325.202 | 324.414 | 366.007 | 376.771 | -10.764 |
Baten | 4.040 | 1.977 | 2.332 | 12.215 | -9.883 |
Totaal | 321.162 | 322.436 | 363.675 | 364.556 | -882 |
*De kosten voor inhuur van externen zijn hoger dan begroot. Dit komt voornamelijk door een verschuiving met de begrotingspost Overige kosten. Dit ontstaat grotendeels omdat vooraf in de begroting niet altijd duidelijk is wat de aard van uitgaven zal zijn: inkoop of inhuur. Daarnaast is ingehuurd vanwege extra vragen naar bedrijfsvoering vanuit het primair proces, deze kosten zijn doorbelast aan de programma’s.
Resultaat
Het totaal resultaat bedraagt € 0,9 mln. nadelig. De belangrijkste oorzaken, allen incidenteel, zijn:
Binnen het programma is sprake van een nadeel van € 9,2 mln. (N) op overhead primair proces. Dit nadeel wordt voor € 4,9 mln. verklaard doordat technische verschuivingen van budgetten die niet tijdig in de begroting konden worden verwerkt. Hierdoor zijn lasten directies veiligheid en internationaal op programma Overhead verwerkt, terwijl de begroting op programma’s 4 en 11 staat. Tegenover het nadeel op Overhead staat daarom een daarmee samenhangend voordeel op programma Veiligheid resp. Economie.
Daarnaast was sprake van extra managementinzet voor opgaven binnen het primair proces, onder andere rondom Informatiegestuurd werken, Werken in Allianties en Arbeidsmarkt, Economie en Bedrijfsleven.
Ook was extra managementinzet nodig voor het realiseren van het vastgestelde beleidsplan Werk en participatie (RIS315004). Hiermee samen hangt een voordeel op programma 7 Werk en Inkomen.
Tegenover het nadeel op overhead primair proces staat een voordeel op de centrale bedrijfsvoering van € 7,6 mln. (V). Dit voordeel komt door:
- Een incidenteel voordeel van € 2,6 mln. (V) als gevolg van uitloop en verschuiving van CIS-projecten en projecten voor applicatievervangingen naar 2024.
- Een incidenteel voordeel van € 2,3 mln. (V) op de exploitatie van panden. De kosten voor onderhoud, BHV, schoonmaak, technische en fysieke beveiliging van panden vallen lager uit door beperkte capaciteit bij externe leveranciers.
- Een incidenteel voordeel van € 1,2 mln. (V) door vertraging in de uitvoering van projecten bedrijfsvoering. Deze projecten schuiven door naar 2024.
- Een incidenteel voordeel van € 1,2 mln. (V) door openstaande vacatureruimte.
- Een rentevoordeel van € 0,9 mln. (V) door daling van de omslagrente. In de begroting is rekening gehouden met een percentage van 1%. De daadwerkelijke omslagrente komt uit op 0,5%.
- Een incidenteel nadeel van € 1,1 mln. vanwege extra onderhoudswerkzaamheden aan de ondergrond van het natuursteen rondom het stadhuis.
- Overige afwijkingen € 0,5 mln. (V).
Vergelijking voorgaand jaar
Het saldo van lasten en baten is € 43,4 mln. hoger dan in 2022. Het belangrijkste deel daarvan heeft te maken met loon- en prijsstijgingen en was al in de begroting 2023 voorzien: de begroting 2023 na wijziging is € 41,2 mln. hoger dan de initiële begroting 2023. De belangrijkste oorzaken van deze stijging van de begroting zijn trendmatige stijging van lonen en prijzen (waaronder cao), de toerekening van kapitaallasten aan programma Overhead (verschuiving vanaf programma Financiën) en een aanpassing van de toerekening aan overhead vanuit de primair proces diensten. Daarnaast zaten er enkele grote incidentele kosten in de jaarrekening 2023 ten opzichte van 2022 (waaronder € 5,2 mln. energielasten).
Het totale programmasaldo kan als volgt worden gespecificeerd naar de verschillende bedrijfsvoeringdisciplines, conform de indeling van het Besluit begroting en verantwoording.
Bedragen x € 1.000 | |||||
Verdeling over | Rekening 2022 | Begroting 2023 voor wijziging | Begroting 2023 na wijziging | Rekening 2023 | Resultaat 2023 |
---|---|---|---|---|---|
Leidinggevenden en managementondersteuning primair proces | 126.646 | 124.512 | 141.105 | 150.291 | -9.186 |
Bestuursadvisering en ondersteuning | 7.041 | 7.106 | 7.448 | 7.450 | -2 |
Communicatie | 8.442 | 7.836 | 10.299 | 10.354 | -55 |
Facilitaire zaken en Huisvesting | 35.658 | 34.111 | 44.364 | 41.255 | 3.109 |
Financiën en Control | 33.231 | 33.928 | 38.246 | 36.944 | 1.302 |
ICT | 79.613 | 74.344 | 80.792 | 78.150 | 2.642 |
Inkoop | 2.079 | 1.880 | 1.720 | 1.224 | 497 |
Juridische zaken | 5.621 | 5.176 | 6.945 | 7.351 | -406 |
Personeel en Organisatie | 22.832 | 23.790 | 29.132 | 28.294 | 838 |
Directie Centrale Bedrijfsvoering | 9.753 | 3.624 | 3.244 | 380 | |
Totaal | 321.162 | 322.436 | 363.675 | 364.556 | -882 |
Waar bestaan de kosten uit?
Financiële verantwoording per activiteit (lasten en baten per activiteit en verschillenverklaring)
Overhead primair proces | Bedragen x €1.000 | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
Lasten | Baten | Saldo | ||||
Rekening 2023 | 158.695 | 8.404 | 150.291 | N | ||
Begroting 2023 | 141.880 | 775 | 141.105 | N | ||
Resultaat | 16.815 | N | 7.629 | V | 9.186 | N |
De aansturing van de primaire processen is belegd bij de diensten. Alle leidinggevenden en de managementondersteuning binnen de gemeentelijke organisatie maken onderdeel uit van de overhead.
Toelichting financieel resultaat lasten € 16,8 mln. N/I Technische verschuiving budget na reorganisaties Veiligheid en Internationaal € 4,9 mln. N/I Extra personele lasten primair proces € 4,5 mln. N/I Verschuiving lasten/baten RIEC (Regionaal Informatie- en Expertisecentrum) € 6,8 mln. N/I Extra lasten TPO Oekraïne € 0,6 mln. N/I |
---|
Toelichting financieel resultaat baten € 7,6 mln. V/I Verschuiving lasten/baten RIEC (Regionaal Informatie- en Expertisecentrum) € 6,8 mln. V/I Extra baten TPO Oekraïne € 0,6 mln. V/I Overige afwijkingen € 0,2 mln. V/I |
---|
Centrale bedrijfsvoering | Bedragen x €1.000 | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
Lasten | Baten | Saldo | ||||
Rekening 2023 | 203.997 | 3.803 | 200.194 | N | ||
Begroting 2023 | 209.325 | 1.557 | 207.768 | N | ||
Resultaat | 5.328 | V | 2.246 | V | 7.574 | V |
Om de gemeentelijke primaire processen goed te laten verlopen is professionele ondersteuning op bedrijfsvoering nodig. Via centraal gepositioneerde bedrijfsvoeringsonderdelen heeft Den Haag strategische kaderstelling en toetsing (Bestuursdienst) en advies en expertise en administratie en beheer (Dienst Bedrijfsvoering) georganiseerd.
Toelichting financieel resultaat lasten € 5,3 mln. V/I Exploitatieprojecten IT € 2,6 mln. V/ I Onderhoud panden en pandexploitatie € 1,2 mln. V/I Projecten Bedrijfsvoering € 1,2 mln. V/I Saldo vacaturevoordelen en externe inhuur € 1,2 mln. V/I Nacalculatie omslagrente € 0,9 mln. V/I Budgettair neutrale verschuiving lasten en baten € 2,0 mln. N/I Overige afwijkingen € 0,2 mln. V/I |
---|
Toelichting financieel resultaat baten € 2,2 mln. V/I Budgettair neutrale verschuiving lasten en baten € 2,0 mln. V/I Overige afwijkingen € 0,2 mln. V/I |
---|
Ondersteuning bestuur | Bedragen x €1.000 | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
Lasten | Baten | Saldo | ||||
Rekening 2023 | 14.079 | 8 | 14.071 | N | ||
Begroting 2023 | 14.802 | 0 | 14.802 | N | ||
Resultaat | 723 | V | 8 | V | 731 | V |
De ondersteuning van het bestuur en concernfuncties op het gebied van integriteit, organisatie-ontwikkeling en middelen en control zijn onderdeel van de bestuursdienst van de gemeente Den Haag.
Toelichting financieel resultaat lasten € 0,7 mln. V/I Vacaturevoordelen € 0,7 mln. V/I |
---|
Reserves, voorzieningen en investeringen
bedragen x € 1.000 | |||||||
Voorzieningen (begroting vs. realisatie) | Begroting 2023 | Rekening 2023 | Saldo | ||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Toevoeging | Aanwending | Vrijval | Toevoeging | Aanwending | Vrijval | afwijking | |
Voorziening SVG-fonds | 0 | 0 | 0 | 0 | 6 | 0 | -6 |
Totaal | 0 | 0 | 0 | 0 | 6 | 0 | -6 |
De voorziening is bestemd om bij te dragen aan leniging van financiële nood aan ambtenaren op voorstel c.q. na advies van een gemeentelijke bedrijfsmaatschappelijk werker. Toevoegingen en aanwendingen worden vanwege het onvoorspelbare karakter niet begroot. De stand van de voorziening ultimo 2023 bedraagt € 79.000.
bedragen x € 1.000 | |||||||
Investeringen MIP | Begroting 2023 | Rekening 2023 | Afwijking | ||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Totaal | Bijdragen | Aandeel | Totaal | Bijdragen | Aandeel | Totaal | |
Economisch nut: | |||||||
Aanschaf hardware/software | 7.237 | 7.237 | 3.224 | 3.224 | -4.013 | ||
Concernbrede Informatiesystemen (CIS) | 3.840 | 3.840 | 2.736 | 2.736 | -1.104 | ||
Diverse investeringen installaties | 9.485 | 9.485 | 1.389 | 1.389 | -8.096 | ||
Living Lab | 536 | 536 | 175 | 175 | -361 | ||
1 Financiële administratie | 423 | 423 | 0 | 0 | -423 | ||
Masterplan IT | 2.500 | 2.500 | 519 | 519 | -1.981 | ||
OCW Centraal (cliënt volgsysteem) | 660 | 660 | 63 | 63 | -597 | ||
Verbouwing Fruitweg 17 | 646 | 646 | 444 | 444 | -202 | ||
Totaal | 25.327 | 0 | 25.327 | 8.550 | 0 | 8.550 | -16.777 |
Aanschaf hardware/software
Door marktomstandigheden is vertraging ontstaan in de vervanging van een aantal hard- en sofwarecomponenten. Daarnaast is de nieuwe werkplek voor ambtenaren, in het kader van het programma Werken en ontmoeten, volledig in de investeringsbegroting van 2023 opgenomen, terwijl de uitrol feitelijk conform planning grotendeels in 2024 plaatsvindt.
Concernbrede informatiesystemen
In de besluitvorming over de besteding van dit krediet is in 2023 vertraging ontstaan. Daardoor zijn enkele projecten later gestart en lopen de uitgaven door tot in het volgende boekjaar.
Diverse investeringen installaties
Een aantal onderhoudswerkzaamheden heeft door marktomstandigheden vertraging opgelopen in de uitvoering. Dit betreft onder andere de vervanging van het dak van het stadhuis (een investering van € 2,5 mln.) en de werkzaamheden met betrekking tot de open goot rondom het stadhuis (€ 0,5 mln.). Dit geldt daarnaast ook voor een aantal kleinere projecten met een totale waarde van € 2,0 mln..
In de uitvoering van project vervanging natuursteen rondom het Spui zijn zwakke plekken in de ondergrond ontdekt die in de nabije toekomst tot risico’s en mogelijke ernstige gebreken kunnen leiden, zoals lekkages in de parkeergarage onder het gebouw of tot scheuren in de nieuwe afwerking van het natuursteen. Hiervoor is in de investeringsbegroting € 2,0 mln. gereserveerd. Later werd duidelijk dat deze uitgaven classificeren als exploitatie-uitgaven, waardoor het gereserveerde investeringsbudget wordt onderbesteed.
Masterplan IT
In de investeringsbegroting was rekening gehouden met € 2,5 mln. investeringsuitgaven. Een groot deel van deze uitgaven is wel gedaan, maar kon niet worden geactiveerd op basis van de geldende verslaggevingsregels, omdat de uitgaven leiden tot dienstverlening door derde partijen en niet tot eigendom van de gemeente Den Haag.