Sport

Beleidsverantwoording per activiteit

Sport- en Spelaccommodaties
Het meeste contact met sportverenigingen had betrekking op vragen over hun accommodatie. Deze waren met name gericht op het opknappen, vernieuwen en/of verduurzamen van hun club- en kleedgebouwen. In 2023 is vanuit de regeling Investeringssubsidie Accommodaties Sportverenigingen (IAS) circa €3 miljoen aan subsidies uitgekeerd. Deze werden met name ingezet voor het verduurzamen van de accommodatie (zoals ledverlichting, waterpompen en zonnepanelen).

Door de rechtstreekse benadering en ondersteuning hebben aanzienlijk meer verenigingen gebruik gemaakt van de IAS regeling. Omdat er meer aanvragen zijn ontvangen dan het subsidieplafond mogelijk maakte is incidenteel €1 miljoen extra toegevoegd aan de subsidieregeling, waardoor extra verduurzaamwerkzaamheden aan de verenigingsaccommodaties uitgevoerd konden worden.

In 2023 zijn aan de gemeentelijke sportaccommodaties ook verduurzamingsaanpassingen gedaan.
In het Hofbad zijn afdekdekens geplaatst. Deze zorgen voor energiebesparing doordat het zwemwater hierdoor minder snel afkoelt. Daarnaast zijn 13 sporthallen en 7 zwembaden voorzien van ledverlichting en hebben 3 zwembaden (Hofbad, Waterthor en Overbosch) UV-installaties gekregen. Hierdoor wordt het zwemwater op een duurzame manier gedesinfecteerd.
In 2023 is begonnen aan de eerste fase ‘’Riothermie’’ (het verkrijgen van energie uit afvalwater van het riool) in de Blinkerd. Daarnaast is de verduurzaming van de gebouwschil van sportaccommodatie Overbosch gestart.

Grote renovaties sportvelden in 2023

• Renovatie van 1 kunstgras voetbalveld bij 1 sportvereniging.
• Renovatie van 3 kunstgras hockeyvelden bij 2 sportverenigingen.
• Aanleg van een nieuw hockeykunstgrasveld waarbij de pilot waterberging onder het veld is uitgevoerd.  Hierdoor hoeft er geen water meer uit de grond gehaald te worden. Het opgeslagen water wordt hergebruikt en hierdoor blijft het kunstgrasveld koeler.
• Pilot gestart voor de aanleg van 1 nieuw non-water hockeyveld.
• Herinrichting van de entree/fietsenstalling bij 1 sportvereniging.
• Het plaatsen van ruim 3.575 meter kantplanken rondom kunstgrasvelden om te voorkomen dat infill (kurklaag met zand) van de velden verdwijnt waardoor het milieu onnodig wordt belast.

Inschrijflijst voor zwemles.
Het aantal kinderen op de inschrijflijst is ten opzichte van voorgaande jaren hoger door de aanzienlijke toename van de inschrijvingen in 2022 en 2023. Door het aantal extra zwemmomenten in 2023 en de zogenaamde turbolessen in de schoolvakanties is het gelukt om 500 kinderen extra per week te laten deelnemen aan het gemeentelijk zwemlesprogramma. De turbolessen zijn ingesteld om de doorstroming te stimuleren.

Integraal Huisvestingsplan
Het Integraal Huisvestingsplan Sport schetst een perspectief voor de sportvoorzieningen in de stad. Het doel hierbij is om vanuit een brede blik naar de portefeuille te kijken en in te spelen op relevante ontwikkelingen. Tevens wordt er een indicatieve investeringsbehoefte gegeven per type sportvoorziening. In 2023 zijn voorbereidingen getroffen om de haalbaarheid van enkele accommodatieverbeteringen en de noodzakelijke verduurzaming van de bestaande accommodaties uit te voeren. Voor de uitvoering van het Integrale Huisvestingsplan Sport zijn in de begroting structurele investeringsmiddelen opgenomen. In 2024 wordt het Plan van Aanpak van de te uit te voeren projecten gepresenteerd.

Sporthal Loosduinen
Aan een ontwerpteam is opdracht gegeven voor de realisatie van een energie neutrale dubbele sporthal op de locatie aan de Groen van Prinstererlaan.  Door de langdurige Europese aanbesteding is vertraging ontstaan waardoor het ontwerpproces, later dan gepland, pas in de zomer 2023 is gestart.

Herinrichting sportpark Escamp
In 2023 heeft een ontwerpteam een voorstel voor de herinrichting van het sportpark gepresenteerd waarbij de toegankelijkheid voor de omliggende wijken aanzienlijk wordt verbeterd. Naast verbeteringen voor de georganiseerde sport zijn er ook veel voorzieningen voor de individuele sporters in het ontwerp opgenomen waarbij de openbare ruimte sportief is ingevuld. In 2024 wordt het ontwerp verder uitgewerkt.

Handboek Sport in de Openbare Ruimte
Het visiedocument vanuit het Handboek Sport in de Openbare Ruimte, dat als basis dient voor de sportieve inrichting van de openbare ruimte, is opgesteld en voorgelegd aan de Adviescommissie Openbare Ruimte (ACOR). Verwacht wordt dat het visiedocument in 2024 wordt vastgesteld.

Meerjaren Onderhoudsplannen
Door de structurele uitbreiding voor exploitatie, beheer en onderhoud zijn de Meerjaren Onderhoudsplannen van gemeentelijke sportaccommodaties geactualiseerd.

Sportbeleid en -activering

Sportstimulering Heel Den Haag beweegt
Voldoende sporten en bewegen is niet voor iedereen vanzelfsprekend. Dit geldt met name voor Hagenaars met een lage sociaaleconomische status, Hagenaars met een zorgvraag of Hagenaars die door hun lichamelijke of psychische gesteldheid gehinderd worden om te sporten. De extra inzet vanuit Go Go Den Haag, om alle Hagenaars in beweging te brengen, is in 2023 gecontinueerd.

Levensfasen
Voor elke levensfase is een geschikte sport- en beweegaanbod van belang. Hierbij spelen scholen, sportverenigingen, het bedrijfsleven en zorg-, wijk-, en bewonersorganisaties een belangrijke rol. Met onze sportstimuleringsinstrumenten en programma’s wordt gefocust op de stadsdelen en wijken waar de sport- en beweegdeelname laag is. Dit betreft met name de stadsdelen Centrum, Laak en Escamp. In onderstaande alinea’s staan, per levensfase of doelgroep, de resultaten van 2023 beschreven.

Sport en onderwijs
In 2023 is door 90 primair onderwijs (PO) scholen deelgenomen aan het naschools sportprogramma. De gymdocent zorgt voor extra sportaanbod na schooltijd voor leerlingen die niet structureel aan sport doen. Doordat een deel van het naschoolse sportaanbod wordt gegeven door professionals, ontstaat vaak een solide verbinding tussen de naschoolse sport en de sportverenigingen.
In 2023 zijn 15 scholen ondersteund in het voortgezet onderwijs (VO) die aandacht besteden aan inactieve leerlingen. Deze scholen organiseren een eigen Sport & Beweegclub. De focus ligt op leerlingen uit wijken waar de sportdeelname het laagst is. Dit zijn vooral de scholen met leerlingen voor praktijkonderwijs, leerwegondersteunend onderwijs, Eerste Opvang Anderstaligen (EOA) en overige scholen met nieuwkomers. Het doel is dat leerlingen die niet of nauwelijks in contact komen met sport, kennis maken met verschillende sporten en hierdoor worden gestimuleerd en begeleid naar structurele sportdeelname. Het achterliggende maatschappelijke doel is dat het onderwijs voor leerlingen wordt verbreed en verrijkt door op maat sportactiviteiten aan te bieden, zoveel als mogelijk in samenwerking met partners in de wijk en in de stad.  Zo organiseert ADO In De Maatschappij, in de Sportcampus Zuiderpark, de ADO Den Haag voetbal League voor VO-scholen.

Streetsport
Met name in die gebieden waar weinig ruimte is voor sport en waar nauwelijks verenigingen actief zijn, wordt voor de jeugd van 6 tot 18 jaar streetsport aangeboden onder begeleiding van streetsportleiders. Dit wordt gedaan op de verschillende Cruyff-courts en Krajicek-playgrounds die onze stad rijk is. Het gaat hier om laagdrempelig sportaanbod waar iedereen aan kan deelnemen. Tevens is er speciale aandacht voor het in beweging krijgen van meisjes door vrouwelijke streetsportleiders. Daarnaast wordt jeugd uit de wijken opgeleid tot streetsportleider via het scholarship programma. Verdeeld over 31 locaties door de hele stad is er in 2023 wekelijks voor 502 uur aan streetsportactiviteiten georganiseerd.

Haagse Sporttuinen
In Moerwijk, Schilderswijk, Duindorp, Bouwlust/Vrederust en Laak bevinden zich Haagse Sporttuinen. In deze wijken met een lage sportdeelname zijn nauwelijks sportverenigingen gehuisvest. Een sporttuin biedt kinderen, maar ook jongeren en ouderen de kans om laagdrempelig kennis te maken met, en deel te nemen aan, georganiseerde sportactiviteiten. Daarnaast worden toernooien en evenementen georganiseerd. In de naschoolse sportprogramma’s is ook aandacht voor leerlingen met bewegingsachterstanden. De deelnemende scholen, sportverenigingen en andere (sport)partners uit de buurt werken duurzaam samen en hebben circa 2000 deelnemende leerlingen bereikt. In juni 2023 werd de Haagse Sporttuin Morgenstond geopend.

Buurtsportcoaches en Schoolsportcoördinatoren
In 2023 waren in Den Haag zeven buurtsportcoaches Sport & Gezondheid actief. Zij richten zich op de inactieve volwassenen met een zorgvraag in de gebieden waar de sportdeelname laag is en de zorgkosten hoog zijn. In totaal zijn hiermee circa 700 kwetsbare volwassen Hagenaars in beweging gebracht. Ook deden 45 wandelgroepen mee aan het wandelprogramma van de stadsbrede aanpak Nationale Diabetes Challenge Den Haag.

Sporten voor mensen met een beperking
Mensen met een beperking sporten en bewegen minder dan mensen zonder een beperking. Buurtsportcoaches en een beweegcoach worden ingezet om dit verschil te verkleinen. Een speciaal aangestelde sportcoördinator heeft zeven verenigingen ondersteund bij het aanbieden van aangepast sporten.
In 2023 is door 11 regiogemeentes de samenwerkingsovereenkomst Inclusief Sporten & Bewegen Haaglanden 2023 t/m 2026 ondertekend met als doel het sport- en beweegaanbod beter op de vraag af te stemmen en, waar mogelijk, drempels weg te nemen.

In 2023 zijn 193 Hagenaars met een beperking of chronische aandoening vanuit het Beweegloket geholpen bij het zoeken naar een geschikte sport of beweegactiviteit. Het Beweegloket is een centraal, fysiek en digitaal toegankelijk servicepunt, waar alle kennis en ondersteuningsmogelijkheden rond bewegen en sport voor mensen met een beperking en/of chronische aandoening zijn gebundeld. Het loket biedt bemiddeling, begeleiding en ondersteuning aan Hagenaars met een beperking op sportief vlak.  Daarnaast is een kwartiermaker aangesteld om de organisatie en financiering te borgen van zowel het Beweegloket als van de Mobilitheek. De Mobilitheek is een uitleenservice voor beweeg- en sporthulpmiddelen, bedoeld om de drempels weg te nemen voor mensen die willen sporten en bewegen en hier een hulpmiddel bij nodig hebben. Ten slotte hebben op verschillende basisscholen in totaal 1.200 kinderen uit groep 7 en 8 voorlichting gehad over aangepast sporten.

Haags Sportkwartier
In 2023 is het Living Lab Haags Sportkwartier geëvalueerd en is een nieuwe onderzoeksperiode ingegaan. Hierbij lag de nadruk op het verduurzamen van eerder gestarte activiteiten, met als doel deze in de komende jaren structureel te kunnen voortzetten. De rijksmiddelen uit de brede SPUK-regeling werden op advies van o.a. de Vereniging Sport en Gemeenten (VSG) ook ingezet voor het Living Lab. Dit heeft een plek gekregen in het Sportakkoord 2023-2026. Ook werd de samenwerking met de Haagse Hogeschool (HHS) voortgezet en geïntensiveerd. Het gemeentelijke projectteam van het Living Lab is uitgebreid met medewerkers van de HHS. Daarmee is een sterke basis gelegd voor het uitvoeren van de activiteiten vanuit het Living Lab voor de periode 2024-2026.  

Sterke sportverenigingen
In 2023 is met veel sportverenigingen 1-op-1 contact geweest. Zoals eerder genoemd hebben de gemeentelijke sportconsulenten alleen al tijdens de Full Contact Week in september met 103 sportverenigingen persoonlijk contact gehad.

Het doel van deze week was het verstevigen van de relatie tussen de gemeente en de sportverenigingen; ophalen wat de verenigingen nodig hebben en aan te geven wat de gemeente kan bieden. Daarnaast zijn diverse mailings en nieuwsbrieven gestuurd. Daarnaast is één stedelijke bijeenkomst georganiseerd en hebben er diverse stadsdeelbijeenkomsten plaatsgevonden. Een groot aantal sportverenigingen heeft één of meerdere ondersteuningstrajecten afgenomen. Tot en met november 2023 hebben:

• 15 verenigingen gebruik gemaakt van het Serviceteam voor (veelal grote) gratis schilderklussen aan hun kantine en/of kleedgebouw;
• 17 verenigingen hebben hulp gehad van een projectmanager (bijvoorbeeld op het thema financiën);
• 80 verenigingen hebben ondersteuning gekregen van een Sportcoördinator van WSDH#. Sportcoördinatoren hebben ondersteuning geboden op de thema’s technisch kader, maatschappelijke rol, ledenbinding en behoud, vrijwilligersbeleid en positieve sportcultuur.
• 36 sportverenigingen hebben in 2023 IAS-subsidie ontvangen voor het verbeteren en/of verduurzamen van hun opstallen, voor in totaal € 2.970.000.
• Afgelopen jaar is vooral ondersteuning geboden op de thema’s accommodaties, leden, positieve sportcultuur en vrijwilligers.

Topsport   

Topsport en talentontwikkeling 
Topsport is een visitekaartje voor de sport en de stad. De prestaties van onze topsporters en de weg ernaar toe geven velen een voorbeeld. Stadsgenoten worden geïnspireerd om net als hun sportheld(in) een eigen ambitie te hebben en deze na te streven. In 2023 zijn de in Den Haag gevestigde topsportprogramma’s: beachvolleybal (Sportcampus Zuiderpark), zeilen (Topzeilcentrum Scheveningen), skateboarden (Haagse Sport Centrale) en schaatsen (Uithof). Deze worden in opdracht van de gemeente ondersteund door het TeamNL Centrum Topsport Metropool. Hierbij is nauw samengewerkt met onderwijsinstellingen, sportbonden en het NOC*NSF. Daarnaast zijn net als voorgaande jaren 12 talentprogramma’s gefaciliteerd in onder andere handbal, zwemmen, turnen en badminton. 

Den Haag telt 21 topsportverenigingen en is daarmee nummer 1 van Nederland. Om deze positie te behouden is in 2023 de samenwerking tussen de verenigingen verder versterkto.a. door kennisdeling en het opstellen van een gezamenlijke positionering. Mede met het oog op het uitbouwen van de samenwerking met het Haagse bedrijfsleven. Inmiddels zijn bij de eerste 12 Haagse topsportverenigingen audits afgenomen. De audits geven een onafhankelijk en deskundig inzicht in de huidige kwaliteit van het topsportprogramma van de vereniging. Op basis van deze resultaten wordt in 2024 het ondersteuningsaanbod aangepast. 

Sportcampus Zuiderpark 
In en vanuit de Sportcampus Zuiderpark werken de gemeente, Haagse Hogeschool, ROC Mondriaan en WSDH samen aan het in beweging krijgen en houden van bewoners van Den Haag in het algemeen en Den Haag Zuidwest in het bijzonder. Ook hebben er in 2023 weer vele diverse sportevenementen plaatsgevonden in de Sportcampus. Naast eerdergenoemde evenementen gaat het dan bijvoorbeeld over 3x3 Basketball, NK Taekwondo, Interland Zaalvolleybal Nederland-België en NK Judo onder 18. Studenten van de Haagse Hogeschool en ROC Mondriaan zijn ook dit jaar weer aan de slag gegaan om de organisatie van sportevenementen te versterken en leerervaringen op te doen. Evenementen zoals de Haagse Schoolsport Olympiade en Olympic Moves worden zelfs volledig door deze studenten in zogeheten ‘teamplayers projecten’ in en rondom de Sportcampus georganiseerd. 

Sportevenementen 
In september vond de zesde editie van de Stadsspelen Den Haag plaats. Meer dan 50 sportaanbieders hebben verschillende clinics georganiseerd tijdens het tweedaagse sport- en beweegfestival. In totaal hebben 12.000 Haagse bezoekers, met in het bijzonder veel bezoekers uit Den Haag Zuidwest, kennisgemaakt met verschillende sporten in en rondom Sportcampus Zuiderpark. Met trots kan gesteld worden dat deze editie alle doelstellingen zijn behaald en dat het de meest succesvolle editie van de Stadsspelen ooit is geweest. Ook vond voor de tweede maal het Haags Sportgala plaats in de Sportcampus Zuiderpark. Tijdens een feestelijke avond, onder toeziend oog van 1.000 bezoekers, zijn de Haagse topsportprijzen, de scheidsrechtersprijs en de Richard Krajicek Award uitgereikt.  
In augustus vond het WK Zeilen in Den Haag plaats,  voorafgegaan door een stop van de Ocean Race.
In de aanloop zijn vele side events georganiseerd. In totaal hebben 13.500 Haagse kinderen kennis gemaakt met verschillende watersporten; hebben 200 kinderen deelgenomen aan een meerdaagse zeilcursus; en hebben 60 volwassenen en senioren uit Zuidwest deelgenomen aan activiteiten. Ook tijdens het evenement zijn voor inwoners uit Duindorp en Scheveningen speciale bewonersactiviteiten georganiseerd waarin 1.500 inwoners hebben deelgenomen. Daarnaast is voor 40 jongeren met een beperking uit Den Haag aangepast watersport georganiseerd. Het WK Zeilen was ook sportief een groot succes. Met twee wereldtitels, één zilveren medaille en diverse andere ereplaatsen heeft Nederland haar titel als ‘beste zeilland ter wereld’ geprolongeerd. 
In 2023 is vastgesteld dat in 2024 de Tour de France Femmes naar Den Haag komt. Daarnaast is gewerkt aan de verwerving van andere topsportevenementen zoals het EK Beachvolleybal.

In 2023 is vastgesteld dat in 2024 de Tour de France Femmes naar Den Haag komt. Daarnaast is gewerkt aan de verwerving van andere topsportevenementen die begin 2024 zijn aangekondigd.

Ook werden 20 topsportevenementen georganiseerd die voldeden aan de voorwaarden van de subsidieregeling topsportevenementen Den Haag 2021, zoals het NK Beachvolleybal in The Hague Beach Stadium; het EK Judo onder 21 in Sportcampus Zuiderpark; Finale Eredivisie Zwemmen in het Hofbad en het ITF The Hague Tennistoernooi (jeugd en senioren). Bij de topsportevenementen is samengewerkt met het Haagse (sport)onderwijs en zijn side-events georganiseerd om verschillende Haagse doelgroepen kennis te laten maken met de betreffende sport en een verbinding te maken met de Haagse breedtesport. Ter illustratie, rondom het EK Judo onder 21 in de Sportcampus Zuiderpark hebben circa 1.800 kinderen, jongeren en volwassenen in samenwerking met lokale judoverenigingen kennis gemaakt met de sport.